PIO DINAGAT ISLANDS – Niadtong Octubre 25, 2024, atong gihinumduman ang kritikal nga gyera sa dagat nga nahitabo niadtong kadlawon sa Oktubre 25, 1944, diin ang mga pwersa sa Australia ug Amerikano naglunsad og usa ka taktika sa pag-atake batok sa pwersang Hapon, nga naggamit sa mga taktikal nga maniobra nga nag-usab sa dagan sa kasaysayan.
Niadtong Oktubre 25, 2025, aron sa paghandum sa kalampusan ug paghatag pasidungog sa bayanihong sakripisyo sa mga nakig-away sa makasaysayanong gubat sa kadagatan, malampuson nga gipahigayon ang ika-80 nga Commemoration sa Battle of Surigao Strait, didto sa Provincial Operation Center, Brgy. Sta. Cruz, San Jose, sakop ning Probinsya.
“The Battle of Surigao Strait reminds us of the heavy toll of war. Around 4,000 Japanese, 39 Americans and 92 Australian sailors perished that day. As we remember this profound loss, let’s reflect on the words of retired Australian Navy Royal Admiral Guy Richmond Griffiths: “War is a dreadful part of civilization.” Our path to lasting peace lies in understanding and building strong relationship among nations.”, ingon pa ni Provincial Governor Nilo P. Demerey, Jr., MPM atol sa fellowship message niini.
Ang paghandum aduna’y tema nga ‘Immortalizing Heroism’ diin nagsugod sa usa ka pamukas nga pakigpulong ni Bise Gobernador Benglen B. Ecleo, gisundan sa usa ka mensahe sa panaghiusa gikan ni Gobernador Nilo P. Demerey Jr., MPM, Solidarity Messages gikan kang Deputy Chief of Mission, Embassy of Japan in the Philippines Minister Matsuda Kenichi, ug Australian Ambassador to the Philippines Her Excellency Hae Kyong Yu, PSM, ug ang paghatag og Event Memento (Memorabilia) ngadto sa mga dignitaries.
Highlight sa maong kalihokan mao ang Battle of Surigao Strait In-Land and Kabilin Tour sa mga Dignitaries gikan Australia ug Japan, kauban ang mga Sangguniang Panlalawigan Member ug Department Heads didto sa IJN Yamashiro Inspired Building, People’s Hall, Brgy. Cuarinta, San Jose, diin ang maong building nagsilbi nga usa ka testamento sa kamahinungdanon sa pagpreserbar sa panumduman sa gubat ug pagsiguro nga ang epekto niini ipasa sa umaabot nga mga henerasyon, usab ang pagpahigayon sa Wreath-Laying Ceremony sa kadagatan isip halad ngadto sa mga nangamatay atol sa gyera.
Ang makasaysayong adlaw sa ika-80 nga Commemoration sa Battle of Surigao Strait gitambungan sa Joint Australian Training Team nga sila Capt. Emma Mcdonald-Kerr, RAN, Maj. Michael Cracknell, SBLT Benjamin Anderson, Sgt. Patrick Black, Capt. Timothy Reid, Mr. Shannon Lester Paraico, Guest all the way from Australia nga mao sila Mr. and Mrs. Rob Nicholls, Mr. and Mrs. Ken Orr, Mr. Mark Peterson ug Ms. Bridget Peterson, Retired Captain Takeshi Ishida, Ms. Naoko Ando, Acting Commander Naval Forces Eastern Mindanao Philippine Navy Captain Junji B. Taboada, Sangguniang Panlalawigan Members gikan Distrito 1 ug Distrito 2, National Line Agencies Provincial Directors, Chief of Staff to the Governor Atty. Niel Edward M. Demerey, Executive Assistant IV Marichu M. Demerey, ug PTCO Officer Benlen Navas. Ang paghandum sa ika-80 nga Gubat sa Surigao Strait naghiusa sa lain-laing mga henerasyon, nagsilsil sa garbo ug nagsiguro nga ang kaisog ug kaisog sa mga nalambigit magpabilin hangtod sa hangtod sa atong kolektibong panumduman.
Gov. Demerey: ‘As we honor our past, let’s also commit to a future built on cooperation, respect, and compassion. The sacrifices of those who came before us inspire us to strive for a fairer and more equitable society for all Dinagatnons. Let’s embrace our differences, respect each other’s beliefs, and strengthen the bonds that unite us. We are honoured that this occasion has provided us more opportunities to share and talk more on the development of the island’.